SANDIP GULAVE या शैक्षणिक ब्लॉगवर आपले स्वागत आहे  .

Tuesday, May 17, 2022

मॉड्यूक्र 7 प्रश्न उत्तरे

 मॉड्यूल क्र. 7 

प्राथमिक स्तरावरील बहुभाषिक शिक्षण

1)L2 शिक्षणाबाबत खालीलपैकी कोणत्या कार्यनिती पायाभूत वर्षांमध्ये प्रभावी ठरत नाहीत

👉पाठ्यपुस्तकातील वर्णमाला आणि पाठांची घोकंपट्टी


2) कमलाजींना इयत्त 2च्या विद्यार्थ्यांना हिंदी शिकवायची होती. तेव्हा त्यांनी खालील पैकी कोणत्या कार्य नितीन चा वापर केला पाहिजे.

👉विद्यार्थ्यांना आकलन होईल त्या करारानुसार हिंदी भाषेचा वापर करणे.


3) प्रथम भाषा (L1) या शब्दाचा अर्थ

👉बालकाला समजते ती भाषा


4) UDISE नुसार भारतीय शाळांमध्ये शिक्षणाचे माध्यम म्हणून किती भाषा वापरल्या जातात.

👉36


5) आपल्या दैनंदिन जीवनात आपण कोणत्या प्रकारचे भाषा वापरतो.

👉संमिश्र भाषा


6) पाठ्यपुस्तके ,अध्ययन अध्यापन साहित्य आणि अध्यापन पद्धती यात औपचारिकपणे वापरल्या जाणार्‍या भाषेत म्हणतात.

👉शिक्षणाचे माध्यम


7) भाषा शिक्षणाची "सामान्य मूलभूत प्राविण्य" ही परिकल्पना कोणी मांडली.

👉जिम कविन


8) ज्ञान निर्मिती साठी कोणती भाषा प्रभावी आहे?

👉परिचित भाषा


9) राष्ट्रीय शिक्षण धोरण 2020 मध्ये बहुभाषिकतेच उल्लेख आहे

👉शक्यतोवर इयत्ता 5 वी पर्यंत शिक्षणाचे माध्यम मुलांच्या परिचयाची भाषा असायला हवे.


10) आसामच्या चहाच्या मळ्यात काम करणाऱ्या आदिवासी समुदाय याद्वारे वापरल्या जाणाऱ्या

👉संपर्क भाषा


11) खालीलपैकी कोणती गोष्ट बहुभाषिक शिक्षणाचा फायदा नाही

👉इयत्ता पहिली पासून इंग्रजीत लिहायला आणि वाचन करायला शिकणे


12) शिक्षणातील भाषेचे इथिओपियन मोडेलवरील अभ्यास असे दर्शवतो की

👉मातृभाषेतून अभ्यास करणाऱ्या मुलांनी सर्वच शैक्षणिक विषयांचा चांगली कामगिरी केली.


13) भाषिक अल्पसंख्यांक गटातील मुलांना शिक्षणाच्या प्राथमिक टप्प्यावर मातृभाषेतून

👉भारताची राज्यघटना


14) कमला राजस्थानमधील कोटा जिल्ह्यात राहते ती घरी हाडोती भाषा बोलते चार महिन्यांच्या विलंबाने

👉मी तिच्याबरोबर हाडोती भाषेत अनौपचारिकपणे गप्पा मारील


15) भाषा अध्यापन आशी संबंधित असलेला एक गैरसमज निवडा

👉मुलांना जितक्या लवकर अपरिचित भाषेतून वाचण्यासाठी पाठ्यपुस्तके दिली जातील तितक्या लवकर तेथे ती भाषा शिकतील


16) अध्ययन अध्यापन प्रक्रिया प्रथम भाषा जितकी जास्त लवकर वापरली जाते तितकी शिक्षणातील परिणाम चांगली येतात

👉लहान मुले त्यांच्या मातृभाषेतून उत्तम शिकतात


17) भारताची जनगणना 2011 नुसार भारतात किती भिन्न भाषा बोलल्या जातात

👉1369


18) खालीलपैकी कोणती विधान राष्ट्रीय शिक्षण धोरण 2020 मध्ये समाविष्ट नाही

👉मुलांना जर मातृभाषेतून शिकवले तर इतर भाषा शिकण्यासाठी त्यांना शाळेत पुरेसा


19) खालीलपैकी कोणते बहुभाषिक शिक्षणाचे प्रमुख वैशिष्ट्य नाही

👉वर्गात इतर भाषांवर एका भाषेचा प्रभाव


20) या अभ्यासक्रमाच्या शिक्षणाचा सारांश सांगण्यासाठी खालीलपैकी कोणते सर्वोत्तम विधान

👉शाळेत इयत्ता पहिली ते इयत्ता दहावी पर्यंत शिक्षणाचे माध्यम हरप्रकारे मुलांची मातृभाषा असणे आवश्यक आहे


21) शिकताना खालील मुलांमध्ये कोणत्या मुलाला जास्त संघर्ष करावा लागेल

👉आपल्या कुटुंबात आणि समाजात भोजपुरी बोलणारा आणि इंग्रजी माध्यमाच्या शाळेत शिकणारा रमेश


22) खालीलपैकी कोणता पर्याय हा संमिश्र स्वरूपाच्या भाषा वापरणारे उदाहरण नाही

👉शिक्षण L2 मध्ये बोलतात आणि मुले L-2 मध्ये उत्तरे देतात


23) मूलभूत साक्षरता आणि संख्याज्ञान (FLN) याच्या यशस्वीतेसाठी हे कारण गरजेचे आहे

👉मुलांना परिचित असलेल्या भाषांचा वापर करणे


24) कोणत्या परिस्थितीत संपर्क भाषा वापरली जाते?

👉जेव्हा वेगवेगळे भाषिक समुदाय एकत्र राहतात


25) या अभ्यासक्रमात वारली चित्रकार याच्या कथेची ओळख करून देण्याचा उद्देश कोणता?

👉गरजेनुसार एकापेक्षा अधिक भाषेत बोलण्याची एखाद्याची क्षमता दर्शविणे


26) बहुभाषिक शिक्षणातील खालीलपैकी कोणते विधान बरोबर नाही

👉वर्गात विविध भाषांचा समावेश केल्याने विद्यार्थ्यांच्या शिक्षणावर त्याचा नकारात्मक परिणाम होतो


27) बहुभाषिक शिक्षणाबाबत तीत खालीलपैकी कोणते विधान बरोबर आहे

👉नवीन अपरिचित भाषा शिकण्यासाठी मुलांच्या भाषा आधार म्हणून वापरल्या जातात.


28) खालीलपैकी कोणते विधान सत्य आहे

👉विविध भाषेतील प्राविण्य परस्परावलंबी पद्धतीने विकसित केले जाते


29) शाळेत वापरल्या जाणाऱ्या भाषा मुळे कोणाला शिकण्याच्या कोणत्याही नुकसानीला सामोरे जावे लागत नाही

👉मुलांच्या घरापासून शाळा दूर असणे


30) भारताची जनगणना 2011 हे सिद्ध केली आहे की

👉बहुतांश लोक एकापेक्षा अधिक भाषा बोलतात


31) शिक्षणाच्या पायाभूत वर्षांमध्ये शिक्षणाचे माध्यम मुलांच्या घरची भाषा असावी कारण

👉भाषा ही सर्व विषयांच्या शिक्षण आणि आकलनाचा आधार आहे


32) अध्ययन प्रक्रिया ही हळूहळू परिचितांकडून अपरिचित कडे जात असते ही कल्पना यामध्ये

👉NCF-2005


33) अध्यापनात प्रथम भाषेचा (L1)वापर करणे.

👉सर्व विषयांचे अध्ययन चांगले होण्यास मदत होणे


34) चुकीचे वाक्य निवडा

👉मुले मातृभाषेतून शिकल्यास त्यांना इतर भाषा शिकण्यासाठी संघर्ष करावा लागतो


35) चुकीचे विधान निवडा

👉मातृभाषेच्या माध्यमातून शिकल्यामुळे मुलांना सर्व विषय समजणे कठीण वाटते


36) बहुभाषिकता म्हणजे

👉एका व्यक्तीकडून दोन किंवा अधिक भाषांचा वापर


37) प्राथमिक शाळेतील सुमारे 25% मुलांचा पायाभूत वर्षांमध्ये शिकण्याच्या गंभीर नुकसानाला सामोरे

👉शाळेत आणि घरी वापरल्या जाणाऱ्या भाषा वेगवेगळ्या असतात


38) सर्जनशील ज्ञानाची निर्मिती ही ----------चा पूल ओलांडून केली जाते.

👉परिचित भाषा


39) संशोधक शास्त्रज्ञ वूल्फ यांनी युक्तिवाद केला.

👉शिक्षणात भाषाही सर्वकाही नाही परंतु भाषेशिवाय शिक्षणात प्रत्येक गोष्ट निर्थक आहे


40) खालीलपैकी कोणते विधान द्वितीय भाषा शिकण्याची प्रमुख तत्त्व नाही?

👉सुरूवातीच्या वर्षापासून लेखन करण्यासाठी L2 चा शब्दसंग्रह वापरणे.


Thursday, May 12, 2022

अध्ययन मूल्यमापन मॉडेल 8

 मॉड्यूल ~ 8

अध्ययन मूल्यांकन

1) पालक ------------याची खात्री करून घरी पायाभूत साक्षरतेला प्रोत्साहन आणि त्यात वाढ करू शकतात.

👉 वयानुरूप श्रेणीबद्ध गोष्टींची पुस्तके खेळणी आणि साहित्य


2) वर्गातील अशी कोणती क्षेत्रे आहेत जिथे मुलांना विकासाच्या विशिष्ट क्षेत्रांची संबंधित कृती साहित्य मिळते.

👉अभ्यास केंद्र


3) खेळण्यातील फोन आणि बोलणारी पुस्तकेही तंत्रज्ञानावर आधारित खेळणी आहेत जी मोठ्याप्रमाणावर ------------चालना देतात.

👉भाषा आणि संवाद कौशल्य


4) कृतीमध्ये मुलांचा सक्रिय सहभाग हे ---------- साध्य करण्यासाठी महत्त्वाचे आहे

👉360 डिग्री


5) मुलांचे निरिक्षण करण्याची आणि वैद्य माहिती गोळा करण्याची खालील पद्धत नाही

👉सहकारी शिक्षकांशी बोलणे


6) शिक्षक FLN मधील मुलांचे सर्वोत्कृष्ट कार्य गोळा करतात आणि तो अध्ययनाचा पुरावा म्हणून फाईल/ फोल्डरमध्ये ठेवतात त्या फोल्डरला -----------असे म्हणतात.

👉पोर्टफोलिओ


7) मुले विविध पार्श्वभूमीतून येतात आणि विविध प्रकारचे निरीक्षण खरी तपशीलवार माहिती देतात ज्याच्या आधारे शिक्षक---------+ करू शकतात.

👉मुलांची साक्षरता आणि संख्याज्ञान पातळी सुधारण्यासाठी योग्य नियोजन विचारात घ्या आणि विकसित करा


8) व्याख्येनुसार 360 डिग्री अहवाल ------------ आहे.

👉सर्वकष आणि भूमितीय


9) पायाभूत साक्षरता आणि संख्या ज्ञानातील अध्ययन अध्यापन प्रक्रियेमध्ये खेळण्यांवर आधारित अध्यापन शास्त्राचे एकात्मीकरण करण्यामागील अंतिम ध्येय--------- हे आहे.

👉मुलांना चिकित्सकपणे सर्जनशील तेने विचार करण्यास संवाद साधण्यास विकासाच्या दृष्टीने योग्य पुस्तकांचा आनंद घेण्यास मुक्तपणे व्यक्त होण्यास आणि समस्या सोडवण्यास मदत करणे.


10) खालीलपैकी कोणती FLN कृती नाही.

👉निश्चित केलेल्या बॉक्समध्ये पेन्सिल ठेवणे


11) लहान मूल खेळणी एका रांगेत सर्वात मोठ्या पासून लहान पर्यंत ठेवण्यात गुंतलेले असताना शिक्षक प्रत्यक्षात मुलांच्या -------- प्रगतीचे निरीक्षण करत आहे.

👉पायाभूत संख्या ज्ञान अंतर्गत क्रमवार लावणे कौशल्य


12) मूल्यमापन हे नियोजित पद्धतशीर आणि संरक्षित आहे आणि----------+ चा अविभाज्य भाग आहे.

👉अभ्यासक्रम


13) आपण पायाभूत टप्प्यावर मुलांना FLN याद्वारे प्रोत्साहित करतो.

👉खेळ आधारित, कृती आधारित मूर्त अनुभव आणि खेळणी / खेळाद्वारे


14) HPC पत्रके घर आणि शाळा यांच्यातील एक महत्त्वाचा दुवा असेल आणि त्यासोबत नियमित पालक शिक्षक सभा PMT असतील ज्यात------

👉पालक /कुटुंब यांच्या मुलांच्या सर्वांगीण शिक्षण आणि विकासामध्ये सक्रियपणे सहभागी करा.


15) मूल्यांकन साधन म्हणून रुब्रिक वापरण्यासाठी खालील पैकी काय योग्य नाही?

👉मुलाला पास /नापास करण्याची शिक्षकांची संधी


16) शिक्षक-------- सकारात्मक असावेत.

👉प्रत्येक मुलाच्या शिकण्यासाठी


17) गणित किंवा साहित्य हाताळणी क्षेत्र---------- या सुसज्ज नाही.

👉रंग आणि ब्रशेस


18) पायाभूत आणि पूर्वतयारी स्वरात येणाऱ्या लहान मुलांचा वयोगट किती आहे.

👉3-11 वर्ष


19) मूल्यमापन बद्दलची माहिती शिक्षकांना FLN साहित्याचा निर्णय घेण्यास आणि--------- नियोजन करण्यास मदत करते.

👉काळजीपूर्वक निरीक्षणासह योग्य अध्यापनशास्त्र वापरून मुलांना शिकवा आणि मार्गदर्शन करा.


20) शिक्षकांनी साक्षर किंवा गणितीय वर्तनाचा वापर ----------- यादरम्यान करणे आवश्यक आहे.

👉कृतींसाठी सूचना देताना


21) 360 डिग्री प्रगती पत्रकात--------- समाविष्ट असेल.

👉मुलांच्या व्यक्तिमत्त्वाचे सर्व पैलू


22) विद्यार्थ्यांचे केलेले मूल्यमापन पालकांना ---------- कळवले जावे.

👉योग्य पूर्वनिर्धारित वेळेत.


23) जेव्हा शिक्षक एखाद्या मुलाला गोष्टीच्या पुस्तकातील अक्षरांचा आकार आणि मलपृष्ठ दाखवण्यास सांगत असतात तेव्हा शिक्षक ----------- मधील प्रगतीचे निरीक्षण आणि

👉पायाभूत साक्षरता


24) गणित आणि साहित्य हाताळणी क्षेत्र शिक्षकांना मुलांच्या----------- बद्दल एक कच्चे  मूल्यांकन प्रदान करेल.

👉बोधात्मक विकास


25) वेळोवेळी केलेले बाल- केंद्रित मूल्यांकन मुलांना शाळेसाठी तयार होण्यास मदत करेल आणि--------

👉त्यात निरोगी बोधात्मक आणि भावनिकदृष्ट्या साक्षर व्यक्ती म्हणून विकसित करेल


26) अध्ययन अध्यापनाच्या कार्य नितीन मध्ये विनोद आणि गंमत यांचा समावेश केल्याने शिक्षण------- होते

👉चांगल्या आकलनासह सोपे आणि प्रेरक


27) FLN आणि विकासासाठी लहान मुलांच्या अध्ययनाचे निरीक्षण आणि मूल्यांकन करण्यासाठी खालील तंत्राची आवश्यकता आहे

👉पोर्टफोलिओ


28) एक मूल एका ओळीत दिलेल्या प्रत्येक वस्तूला स्पर्श करत आहे आणि वस्तू मोजत आहे शिक्षक मुलाच्या-------- प्रगतीचे निरीक्षण करीत आहे

👉पायाभूत संख्याज्ञान


29) वाचण्याची सुरुवात करणे ही एक ---------- विषयक कृती आहे.

👉पायाभूत साक्षरता


30) काम करणे आणि कोडे सोडवणे ही पायाभूत संख्या साठी ची एक होती आहे परंतु ते ----------- देखील सूचित करते.

👉सूक्ष्म कारण कौशल्य क्षमता


31)FLN मध्ये मूल्यांकनाचा उद्देश ------------ आहे.

👉पायाभूत टप्प्यावर काम करणाऱ्या शिक्षकांना मुलांच्या साक्षरता आणि संख्या ज्ञानाच्या अध्ययन स्तर याविषयी ठोस माहिती देणे


32) नवीन शैक्षणिक धोरण- 2020 ( NEP ,- 2020 ) नुसार शाळा आधारित मूल्यांकनासाठी सर्व मुलांचे प्रगती पत्रक ज्या शाळेने पालकांना कळविले पाहिजे ते ---------- असे असेल

👉सर्वकष स्वरूपाचे


33) पायाभूत साक्षरता आणि संख्या ज्ञानाचे मूल्यांकन हे ------------ सुनिश्चित करण्यात मदत करते.

👉शिकण्यातील अक्षमता आणि संभाव्य क्षमतांची लवकर ओळख


34) पोर्टफोलिओचा खालीलपैकी कोणता भाग नाही.

👉वर्गात उत्तर देणे


35) शिक्षकाने दुसऱ्या भाषेची सक्ती करु नये.

👉जर मूल त्या भाषेत आरामदायक नसेल


36) खेळणे आणि शैक्षणिक खेळाचे साहित्य विकासाच्या दृष्टीने योग्य संस्कृतिकदृष्ट्या संबंधित आणि---------

👉सर्व मुलांच्या आवडीशी आणि त्यांच्या अध्ययन निष्पत्तीशी जोडलेले


37) सतत चालणारे मूल्यांकन ---------- माहिती साठी आवश्यक आहे

👉विकासाच्या दृष्टीने योग्य FLN कार्यक्रमाचे नियोजन आणि अंमलबजावणी


38)HPC च्या निर्देशकांमध्ये समाविष्ट आहे.

👉21 व्या शतकातील कौशल्य जसे की चिकित्सक विचार समस्या निराकरण सर्जनशीलता संवाद आणि सहयोग


39) वर्ग ग्रंथालय किंवा साक्षरता क्षेत्रांमध्ये खालीलपैकी कोणती गोष्ट नाही?

👉ब्लॉक बिल्डींग


40) पायाभूत साक्षरता आणि संख्याज्ञान प्रशिक्षणात ---------- समावेश असावा

👉प्रीस्कूल आणि सर्व प्राथमिक शिक्षक