संख्या व संख्यांचे प्रकार

 संख्या व संख्यांचे प्रकार

संख्याचे प्रकार : 

एक पासून सुरु होणाऱ्या सर्व क्रमिक मोज संख्यांना 'नैसर्गिक संख्या म्हणतात.

⚜️ नैसर्गिक संख्या :-

 दैनंदिन जीवनात ज्या संख्यांचा वापर करतात. त्या सर्व संख्यांना 'नैसर्गिक संख्या' म्हणतात. 

उदा :- 10 रु. 2 डझन केळी, 4 रु. किलो, 50 वह्या इ.

🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫

 ⚜️ समसंख्या :- 

ज्या संख्येच्या एककस्थानी 0, 2, 4, 6, 8 हे अंक असतात त्या संख्येस 'समसंख्या' म्हणतात. ज्या संख्येला 2 ने निःशेष भाग जातो. त्या संख्यांना 'समसंख्या' म्हणतात.

2, 4, 6, 8, 10, 12, ...... 20, 200,1002, 111114 

🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫

⚜️ विषम संख्या :-

 ज्या संख्येच्या एककस्थानी 1, 3, 5, 7, 9 ही अंक असतात. अशा संख्यांना 'विषम संख्या' म्हणतात. ज्या संख्येला 2 ने भाग घातला असता बाकी 1 उरते, अशा संख्यांना 'विषम संख्या' म्हणतात.

उदा :- 1,3,5,7,9, 11, 13, .25...49....1331 

🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫

 ⚜️ मुळसंख्या :- 

ज्या संख्येला 1 किंवा त्या संख्येशिवाय कोणत्याच संख्येने भाग जात नाही त्या संख्यांना 'मूळ संख्या' म्हणतात.

 2, 3, 5, 7, 11, 13, 17, 19, 23, 29, 31, 37, 41, 43, 47, 53, 59, 61, 67, 71, 73, 79, 83, 89, 97

1 ही मूळ संख्या नाही व संयुक्त संख्याही नाही.

🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫

 ⚜️ पूर्णसंख्या :- 

0, 1,2,3 शुन्या पासून सुरुवात होऊन तयार होणाऱ्या संख्यांना 'पूर्ण संख्या' म्हणतात. सर्व नैसर्गिक संख्या ह्या 'पूर्ण संख्या' असतात.

🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫

 ⚜️ संयुक्त संख्या :- 

ज्या संख्येचे 1 पेक्षा जास्त अवयव पडतात त्या संख्यांना 'संयुक्त संख्या' म्हणतात.

 उदा :- 4, 6, 8, 9, 15 इ.

2 x 2 = 4, 2x3 = 6, 3×3 = 9, 3x5 = 15 इ. 

🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫

⚜️ त्रिकोणी संख्या :-

 दोन क्रमवार नैसर्गिक संख्यांच्या गुणाकाराच्या निमपटीस 'त्रिकोणी संख्या' म्हणतात.

उदा :- 1x 2 = 2, 2 ची निमपट = 1 2 x 3 = 6, 6 ची निमपट = 3

3x4 = 12, 12 ची निमपट = 6 

4 x 5 = 20, 20 ची निमपट= 10

5 x 6 = 30, 30 ची निमपट = 15 इ..

🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫

 ⚜️ विरुद्ध संख्या :-

 एखादी संख्या धन असेल तर तिची विरुद्ध संख्या म्हणजे ऋण संख्या असते. ज्या दोन संख्येची बेरीज () येते. त्या संख्यांना परस्परांच्या 'विरुद्ध संख्या' म्हणतात. 

उदा :- 1 ची विरुद्ध संख्या = -1

          2 ची विरुद्ध संख्या = 2

🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫

⚜️ पूर्णांक संख्या :-

 कोणतीही संख्या जी संख्या अंश व छेद या स्वरुपात लिहिली असता छेद नेहमी एक असतो. त्यास 'पूर्णांक संख्या' म्हणतात.

-5, -4, -3, -2, -1, 0, 1, 2, 3, 4, 5, 6 

🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫

⚜️ परिमेय संख्या :-

 x व y या पूर्णांक संख्या असतील व y≠ 0 तर x / y या स्वरुपात असलेल्या संख्यांना 'परिमेय संख्या' म्हणतात.

 उदा :-4 18 7'19

🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫

⚜️ अपरिमेय संख्या :- 

ज्या संख्येचे दशांश अपूर्णांकातील रुपांतर अनंत अनावर्ती असते त्या संख्येस 'अपरिमेय संख्या' म्हणतात.

उदा :- √8, √13, √17 इ.

🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫

⚜️ वास्तव संख्या :- 

सर्व परिमेय व अपरिमेय संख्यांना मिळून तयार होणाऱ्या संख्यांना 'वास्तव संख्या' म्हणतात.

🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫

 ⚜️ व्यस्त संख्या :- 

ज्या दोन संख्यांचा गुणाकार 1 येतो त्या

संख्यांना एकमेकींच्या गुणाकार 'व्यस्त संख्या' म्हणतात.

3

4

उदा :

या गुणाकार व्यस्त संख्या आहेत.

🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫

 ⚜️ चौरस संख्या :-

 कोणत्याही पूर्ण वर्ग संख्येस 'चौरस संख्या' म्हणतात.

उदा :- 1, 4, 9, 16, 25.....

🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫

⚜️ अनुक्रमिक / क्रमवार संख्या :- 

कोणत्याही संख्येपेक्षा 1 ने मोठी असलेल्या संख्येस त्या संख्येची 'अनुक्रमिक संख्या किंवा क्रमवार संख्या' असे म्हणतात.

 उदा :- 1 ची अनुक्रमिक संख्या 2 आहे.

7 ची अनुक्रमिक संख्या 8 आहे.

🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫

⚜️ मोठयात मोठी संख्या :

 विशिष्ट अंकी मोठ्यात मोठया संख्येत प्रत्येक अंक 9 असतो.

उदा :- तीन अंकी मोठ्यात मोठी संख्या 999 असते

🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫

 ⚜️लहानात लहान संख्या :-

 विशिष्ट अंकी लहानात लहान संख्येत डावीकडून पहिला अंक 1 हा असून पूढील सर्व अंक 0 असतात.

उदा :- तीन अंकी लहानात लहान संख्या - 100 

🕳️🕳️🕳️🕳️🕳️🕳️🕳️🕳️🕳️🕳️🕳️🕳️🕳️🕳️🕳️🕳️

संख्या व संख्यांचे प्रकार हा व्हिडिओ पाहण्यासाठी खालील चित्राला टच करा.

🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫🎫

 संख्या व संख्यांचे प्रकार या घटकावरील सराव चाचणी सोडवण्यासाठी खालील चित्राला टच करा.

🕳️🕳️🕳️🕳️🕳️🕳️🕳️🕳️🕳️🕳️🕳️🕳️🕳️🕳️🕳️🕳️

माझ्या शैक्षणिक व्हाट्सअप ग्रुप ला जॉईन होण्यासाठी खालील बटनाला टच करा.

⚜️⚜️⚜️⚜️⚜️⚜️⚜️⚜️⚜️⚜️⚜️⚜️⚜️⚜️⚜️⚜️